نوک چینی پرنده، عملی است که در طی آن پرورش دهندگان بخشی از نوک پرنده را به روشهای دستی یا توسط دستگاههای مخصوص کاملا جدا میکنند. یکی از سوالاتی قطعاً اکنون ذهن شما را به خود مخدوش ساخته، این است که عمل نوک چینی طیور به چه علت انجام میپذیرد و یا اینکه مزایا و معایب آن چیست؟
در صنعت پرورش نوک چینی طیور به منظور پیشگیری از برخی مشکلات در گله انجام میپذیرد و از ایجاد خسارتهای جدی به پرندگان جلوگیری مینماید. از دلایل اصلی انجام این فرایند میتوان به جلوگیری از شیوع بیماری کانیبالیسم یا هم نوع خواری در پرندگان اشاره کرد.
کانیبالیسم یا هم نوع خواری یک بیماری رایج و مسری در بین پرندگان میباشد. هنگامیکه این بیماری در بین گله مشاهده شود پرورش دهنده باید سریع اقدام به حل مشکل کند زیرا فرایند بیماری به گونه ای است که در طی آن پرنده بیمار به دیگر پرندگان حمله ور میشود و سبب پر چینی پرنده مقابل و یا زخمیشدن آن میگردد.
همانطور که گفته شد بیماری کانیبالیسم یک بیماری مسری بوده که به سرعت در میان تمامی پرندگان گله به سرعت پخش میشود و به کل طیور آن منطقه سرایت پیدا میکند. از همین رو سایر پرندگان هم به صورت ناخودآگاه این فرایند رو انجام میدهند و سبب ایجاد ضرر و زیانهایی جبران ناپذیر به کسب و کار شما خواهد شد.
در برخی مواقع نوک چینی پرندگان به دلیل رشد بیش از حد منقار و یا انحراف نوک، صورت میپذیرد. پرورش دهندگان در این مواقع نوک طیور را با دستگاههای مخصوص کوتاه میکنند.
ساختار منقار بیشتر پرندگان شامل کراتین بوده و برای درک بهتر میتوان گفت، همان پروتئین موجود در پنجهها، مو و ناخنهای آنها میباشد. همانطور که گفته شد بخشی از نوک پرندگان حالت پروتئینی دارد از همین جهت نوک چینی پرندگان را میتوان با تیغههای تیز و داغ انجام داد.
در این نوشته از سایت مجموعه تولید دستگاه جوجه کشی هدایت به شرح برخی مزایا و معایب نوک چینی طیور خواهیم پرداخت. افزون بر آن شما را با روشها و نکات مهم نوک چینی طیور آشنا خواهیم کرد.
تا به این قسمت از مطلب متوجه شدید که اصطلاح نوک چینی طیور به چه معناست و دلایل اصلی انجام این فرایند چیست. چنانچه به دانستن زمان مناسب جهت انجام این فرایند تمایل دارید پیشنهاد میکنیم ۷ دقیقه از وقت خود را صرف مطالعه این مطلب نمایید.
زمان مناسب برای نوک چینی طیور
بهترین زمان برای کوتاه کردن منقار پرندگان سن ۶ الی ۱۰ روزگی میباشد البته لازم به ذکر است که این عمل در هر سنی، انجام میپذیرد. کارشناسان صنعت پرورش طیور بسیار توصیه میکنند فرایند نواک چینی در ۶ الی ۱۰ روز نخست پس از تولد جوجه انجام شود زیرا چنانچه نوک پرنده در این سن چیده شود دیگر امکان رشد مجدد آن وجود نخواهد داشت.
در هنگام نوک چینی به این نکته توجه داشته باشید که منقار جوجه هایی که کمتر از ۱۰ روز سن دارند بسیار ظریف و حساس بوده و قطع کردن آن، نیازمند مهارت و ظرافت خاصی است به گونه ای که اگر در هنگام انجام فرایند اشتباه کوچک صورت بگیرد ممکن است آن اشتباه، سبب مرگ جوجه شود.
از دیگر مشکلاتی که ممکن است به دلیل آن اشتباه به وقوع بپیوندد، میتوان به مشکلات تنفسی، ضعف بدنی، استرس و گرسنگی اشاره کرد که در نهایت منجر به مرگ پرنده خواهد شد. معمولا افرادی که از تجربه کافی برخوردار نیستند این عمل را بعد از رسیدن جوجهها به سن ۱ الی ۲ ماهگی انجام میدهند.
هنگامیکه جوجهها به سن دو ماهگی میرسند منقارشان به اندازه کافی رشد کرده است. علاوه بر آن در این سن، سوراخهای بینی که بر روی منقار واقع شده از نوک پرنده، فاصله کافی دارد.
جالب است بدانید که، یکی از اشتباهات چشمگیر و رایج که بسیاری از پرورش دهندگان بیتجربه در هنگام نوک چینی جوجهها مرتکب میشوند قطع بیش از اندازه منقار و بریدن سوراخهای بینی پرنده میباشد. چنین اشتباهی سبب از کار افتادن سیستم تنفسی فوقانی جوجهها خواهد شد. این اختلال کارکرد در ابتدا موجب ایجاد بیماریهای تنفسی برای جوجه و در نهایت منجر به مرگ آن میشود.
به این نکته دقت داشته باشد که فرایند نوک چینی طیور مختص به مرغها نمیباشد و سایر پرندگان همچون بوقلمون، بلدرچین و حتی اردک از این قاعده مستثنی نیستند.
مزایای انجام فرایند نوک چینی طیور
عمل نوک چینی در سایر پرندگان مزایا و معایب مختص به خود را دارد و میتوان گفت که مزایای این فرایند بیشتر از معایب بوده است. ناگفته نماند که برخی از پرورش دهندگان تمایل به چیدن نوک پرندگان شان دارند و ترجیح آنها بر انجام نشدن این عمل میباشد. در ادامه به بررسی برخی از مزایای چینی طیور خواهیم پرداخت. از مزیتهای چشمگیر نوک چینی طیور میتوان به موارد زیر اشاره نمود.
الف) پیشگیری از بیماری کانیبالیسم یا همنوع خواری
یکی از عادات ناخواسته پرندههای گوناگون همچون خروس، مرغ، بوقلمون، بلدرچین، قرقاول و غیره نوک زدن به پرها و یا بدن سایر پرندگان میباشد. در برخی مواقع این پرندگان پاهای خود را نیز نوک میزنند. پرندگانی که مبتلا به بیماری کانیبالیسم یا هم نوع خواری شدهاند این گونه رفتارها را از خود نشان میدهند که باعث ایجاد زخم در بدن دیگر پرندگان میشوند.
زمانی که سایر پرندگان متوجه این زخمها و خون میشوند به هم نوع خوری روی میآورند و در بازه زمانی بسیار کوتاه، بیماری کانیبالیسم در کل گله پخش میشود. پرورش دهندگان با انجام فرایند نوک چینی طیور میتوانند از ایجاد بیماری کانیبالیسم در گله پیشگیری کند زیرا با چیدن نوک، پرندهها دیگر قادر به زخمی کردن یکدیگر نخواهند بود.
ب) جلوگیری از ریخت و پاش و صرفه جویی در مصرف غذا
هنگامی که نوک پرندگان به مقدار کافی چیده شده، از میزان ریخت و پاش دان به مقدار چشمگیری کاسته میشود. یکی از موادی که همواره توسط کارشناسان صنعت پرورش طیور جهت کاهش میزان هزینههای تولید، بسیار توصیه میگردد، انجام فرایند نوک چینی طیور است.
همانطور که میدانید برترین هزینه صنعت پرورش مختص به تولید و تامین غذای مصرفی پرندگان است از همین رو با نوک چینی میتوانید از ریخت و پاش بیش از اندازه توسط جوجهها جلوگیری کنید.
ج) یکنواخت شدن گله
چنانچه کوتاه کردن منقار طیور در زمان مناسب صورت پذیرد به پرندگانی که زیر نظر پرورش دهنده در یک سالن رشد میکنند، کمک شایانی در دریافت غذای کافی خواهد کرد. این عمل در نهایت سبب رشد تقریباً یکسان همگی شده و در انتهای دوره پرورش، پرندهها از وزنهای یکنواختی برخوردار خواهند بود.
معایب کوتاه کردن منقار طیور
کوتاه کردن منقار طیور در کنار مزایای منحصر به فرد خود دارای معایبی است که سبب منصرف شدن بسیاری از پرورش دهندگان از انجام این عمل میشود.
اکنون به این مثال توجه کنید: همانطور که میدانید یکی از عوامل کاهش وزن در پرندگان استرس میباشد. کوتاه کردن منقار سبب ایجاد استرس در پرنده میشود از همین تا ۱۴ روز پس از انجام عمل نوک چینی، از وزن جوجه به مقدار بسیار زیر کاسته میشود همچنین سبب کاهش اشتهای پرنده میشود.
از دیگر معایب و مشکلات نوک چینی در طیور میتوان به ایجاد تاخیر در بلوغ جنسی آنها اشاره کرد. چنانچه نوک طیور تخمگذار کوتاه شود بلوغ آنها دچار تاخیر شده و در نهایت تخم گذاری کمتری خواهند داشت.
انجام فرآیند نوک چینی برای چه پرندگانی الزامیست ؟
مرغها و پرندگانی که در سالنهای پرورش به صورت دائم از آنها نگهداری میشود معمولا به دلیل تراکم بیش از حد، بیشتر در معرض بیماری کانیبالیسم قرار دارند به همین دلیل در سالنهای پرورش که تراکم بسیار بالایی دارند معمولاً عمل نوک چینی صورت میپذیرد. این در حالی است که مرغهای روستایی و بومی نوک چینی نمیشوند و یا به ندرت این عمل برای آنها انجام میگردد.
نکات بسیار مهم در نوک چینی طیور
در هنگام نوک چینی به فاصله محل قطع نوک بالایی و سوراخهای بینی بسیار توجه داشته باشید. فاصله بین محل قطع نوک و سوراخهای بینی باید حدود ۲ میلی متر باشد. علاوه بر آن در هنگام نوک چینی به این نکته دقت کنید که باید نوک پایینی کمتر از نوک بالایی بریده شود. جهت انجام این عمل، نوک پرنده را متمایل و به سمت پایین بگیرید در این صورت قسمت بالایی نوک بیشتر برش خواهد خورد.
البته گفتنی است که خروس و از این قاعده مستثی میباشند و در هنگام نوک چینی باید نقطههای بالا و پایین به صورت مساوی بریده شود زیرا خروسها نوک خود را جهت گرفتن تاج مرغ، در هنگام جفت گیری نیاز دارند. اگر نوک بالا و پایین خروسها به یک اندازه قطع نشود، آنها دیگر قادر به جفتگیری نخواهند بود.
به پرورش دهندگان و کسانی که فرایند نوک چینی جوجهها را بر عهده دارند توصیه میکنیم در زمان واکسیناسیون و هنگامی که گله دچار استرس بیش از اندازه شده، عملیات کوتاه کردن نوک پرندگان را انجام ندهند.
4 روش نوک چینی طیور
نوک چینی پرندگان معمولاً به ۴ روش صورت میپذیرد که در ادامه به بررسی هر کدام از این موارد خواهیم پرداخت و شما را با تمامیمراحل انجام کار آشنا خواهیم ساخت.
1) روش مکانیکی
در روش مکانیکی فرایند نوک چینی کاملا به صورت دستی و به کمک یک چاقو یا قیچی تیز انجام میشود. روش مکانیکی برای نوک چینی تعداد زیادی پرنده کاربردی نبوده و بسیار وقت گیر میباشد. در این روش پرندگان درد بسیاری را متحمل خواهند شد و احتمال رشد دوباره نوک آنها بسیار است.
2)نوک چینی توسط اشعه فروسرخ
در این روش کوتاه کردن نوک پرندگان توسط اشعه فروسرخ انجام میپذیرد در این روش پرنده درد و خونریزی کمتری را متحمل خواهد شد. لازم به ذکر است که میزان استرس وارده بر پرنده در این روش کمتر از سایر روشها خواهد بود.
3)نوک سوزی جوجه های یک روزه
نوک سوزی سریع جوجه در نخستین روز زندگی، یکی دیگر از روشهای نوک چینی است که بیشتر در سالنهای بزرگ پرورش و کارخانههای جوجه کشی مورد استفاده قرار میگیرد. در این روش فقط نوک بالایی جوجه در معرض تیغ یک داغ را گرفته و میسوزد به گونهای که به جای استفاده از تیغه تیز و داغ، جهت قطع کردن نوک از یک تیغه یک کند ولی داغ برای سوزاندن نوک بالایی جوجه استفاده میگردد.
در این روش استرس کمتری به جوجه وارد شده و فقط انتهای نوک بالایی به تدریج میافتد. در صورتی که نوک چینی به شیوه صحیح و درست انجام نگیرد منقاره پرنده دوباره رشد کرده و باید برای کوتاه کردن آن اقدام کرد. همچنین در طیور بالغ که گاها پروسه نوک چینی دیرتر صورت میپذیرد مشاهده شده که نوک پرنده پس از گذشته یک بازه زمانی کوتاه رشد نموده و به نوک چینی مجدد نیازمند است.
چنانچه از این روش برای کوتاه کردن منقار جوجه های یک روز استفاده کردید، آب مورد نیاز جوجهها را درون آبخوریهای مخصوص و دستی قرار دهید زیرا استفاده از آبخوریهای قطره ای همچون نیپل و آبخوریهای چکه ای برای جوجه هایی که نوک آنها تازه چیده شده، مشکل خواهد بود.
عمق دانخوریها و میزان غذای موجود درون آن، آخرین نقطه ای است که پس از نوک چینی جوجه های یک روزه باید به آن بسیار دقت کنید. پس از انجام پروسه نوک چینی، دانخوریها باید به عمق بیشتری پر شوند تا منقار پرنده به انتهای دانخوری برخورد نکند زیرا در صورت برخورد، نوک پرنده در خواهد گرفت و در برخی مواقع سبب خونریزی خواهد شد.
بلافاصله پس از انجام پروسه نوک چینی، جوجهها نباید تغذیه شود ولی به طور کلی باید میزان دان و آب جوجهها پس از نوک چینی افزایش داده شود.
4)روش تیغه داغ با استفاده از دستگاه نوک چین
دستگاه نوک چین به وسیله یک تیغه تیز، نخست منقار پرنده را برش میدهد و سپس با حرارت بالای ۸۰۰ درجه سانتی گراد سبب سوزاندن آن بخش میشود این تیغه بسیار تیز و داغ میباشد. جالب است بدانید که اگر این عملیات به درستی انجام شود، برای طیور اصلاً دردآور نیست.
در صورتی که احساس میکنید ممکن است پس از نوک چینی، پرنده دچار خونریزی از ناحیه نوک شود، یک روز قبل از انجام فرایند محلول ویتامین K به پرندگان دهید. این ویتامین در بند آمدن خون و بهبود سریع زخم نقش بسزایی دارد.
در دستگاههای نوک چین یک بخش به نام صفحه راهنما وجود دارد که نوک پرندگان درون یکی از سوراخهای آن قرار گرفته و سپس توسط سطحی تیغه ای داغ، برش و سپس داغ میگردد. قطر سوراخهای این دستگاه ۰.۴۴ سانتی متر میباشد. در هنگام کوتاه کردن منقار جوجهها با دستگاههای نوک چین، به نحوه قرارگیری جوجهها در دستان خود بسیار دقت کنید.
به این منظور بهتر است اپراتور جوجه را برای دستان خود به طوری بگیرد که انگشت اشاره آن زیر گلوی جوجه باشد و انگشت شست آن را پشت سر جوجه قرار گرفته باشد. اپراتور در هنگام نوک چینی باید با انگشت اشاره به گلوی جوجه کمی فشار وارد کند در این حالت زبان جوجه به سمت عقب کشیده میشود در هنگام انجام عمل نوک چینی بریده نخواهد شد.
ناگفته نماند که عملیات نوک چینی از ظرافت و حساسیت بسیار بالایی برخوردار میباشد به همین دلیل توصیه میگردد این کار توسط فردی آموزش دیده، با تجربه و بامهارت انجام شود.